Apoletli Medya

Neo-liberal küreselleşme değer, temsiliyet, kimlik ve kamusalda yarattığı krizlerle savaş, işsizlik, dışlama, sömürü ve doğa tahribatına yol açtı. Cevap olarak kendiliğinden gelişen yeni toplumsal muhalefet de, Brezilya’dan Suriye’ye, Wall Street’ten Gezi’ye  barışçı, koalisyoncu, çevreci en önemlisi insanî bir tepki geliştiriyor. Tarihçe, gerekçe, özellikler ve medyada durum… Merhaba, Bizim oturumun başlığı ‘Dünyada Sivil Uyanış ve Türkiye’ye etkisi’. Buradaki ‘SİVİL’ sözcüğü, biraz muğlak bir kelime. Sivil inisyatif, sivil toplum, sivil Anayasa, sivil hükümet…gibi bir çok bağlamda kullanılıyor. Muğlak bir anlamı var. Üzerinde herkesin hemfikir olduğu hukuki bir tanım yok. Daha çok siyasi-ideolojik bağlamda kullanılıyor bir.  Mesela Türkiye’de TOBB da,   Fenerbahçe Spor Klübü de kendisini Sivil Toplum Örgütü olarak tanıtıyor. Sivil Toplum galiba Karl Popper tarafından popüler hale getirildi.  Sivil (Civil) Latince kökenli, uygar, medeni demek. Civilisation da ...

  ‘Herkesin umudunun kesildiği noktada bu isyan ortaya çıktı’ ‘Bir anda olacak bir şeydi bu, öyle oldu, çok da güzel oldu’ ‘Fantastik bir filmin içindeydik adeta’ ‘İçinde bir sürü iyi insanın olduğu farklı bir evrende geçen bir film’ Gezi Direnişi henüz birinci yılını doldururken, konuya ilişkin onlarca kitap yayınlandı; hadise siyasilerin dilinde hâlâ mevcut; Gezi hakkında akademik çalışmalar sürüyor; Gezi sırasında Türkiye’nin dört bir yanındaki gösterilerde gözaltına alınanların davaları devam ediyor.  ‘Benzersiz bir şey’ ‘Direnişin yakından tanığı ve parçası olduğum iki hafta birçok nedenle yaşamımın en güzel günleri arasındaydı’ ‘İsyanı an an yaşarken çalışmak, kendimi verimli ve mutlu hissetmemi sağladı’ ‘Her şeye rağmen beraberlik ve dayanışma’ Gezi, 10-15 gün boyunca Park’ta yaşanan olaylardan ibaret değil. Mesele, her sefer tekrar edildiği üzere, 3-5 ağaç meselesi de değil: İtalya’da evsizler işgal ettiği konuta ‘Taksim’ adını ver...

     Soma katliamı, Başbakan’ın siyasi-ideolojik alanda faşizan-dinci özüne dönüşünde önemli bir merhale. Sona doğru öze dönülür, sınıfsal nevroz da buna katkıda bulunur. Hayırlısı…   Recep Tayyip Erdoğan, Soma katliamı ile gerek siyasi-ideolojik davranışları gerekse halet-i ruhiyesi itibariyle artık özgül formatına dönmüş durumda. Bir nevi, Necip Fazıl Kısakürek geçmişinin yeniden canlanması yani… Anayasa Mahkemesi ve Danıştay toplantılarında birincilik kemeri elinden ve belinden kayan boksör, Anayasa Mahkemesi salonunun aynı zamanda Yüce Divan salonu olduğunu hatırlayınca iyice bunalıma girdi. ‘Malum şahıs’  aslında korkuyor, çok korkuyor. Bu korkusunu yenmek için de giderek saldırganlaşıyor. Köşeye sıkışmış kedi manzaraları. Üstelik hiç de Tom ve Jerry karesi değil. Çünkü sevimsiz.  Dr. Murat Paker’in alanına girdiğimin farkındayım. Bağışlasın… İktidarda olmayan, iktidarı sadece mücadele edilecek bir mekan/makam olarak görenler, yani hayatta kayb...

Devletler, 11 Eylül saldırılarından bu yana 'ulusal güvenlik' gerekçesiyle kamuoyunu ilgilendiren birçok bilginin yayılımını suç olarak nitelendirecek adımlar atarken, medyanın rolü her zamanki gibi gerçeği göstermek olmalıdır. Eskiden sansür ve yasaklar kolaydı. Artık ‘mahremiyet’ ya da ‘ulusal güvenlik’ gerekçeleri geçersiz. Ama hukuk olmayınca hırsızlar ‘hayırsever’, soyguncular ‘saf adam’ olabiliyor. Yalnız ve içine kapanan bir ülkede…Medya da bunu pek yazamıyor. 17 Aralık’tan bu yana süregelen tartışmalarda, medyada, Meclis’de hatta mahkeme kayıtlarında en sık geçen sözcük ve kavramları saymak gerekirse, ‘kamu yararı’, ‘özel hayatın mahremiyeti’ ve özellikle de son Suriye/Süleyman Şah Türbesiyle ilgili kayıtlar bağlamında ‘ulusal güvenlik’. 1999-2000 eğitim yılında Harvard Üniversitesinde, New York Times’ın üç kez Pulitzer ödülü kazanmış ünlü neo-liberal dış politika köşe yazarı Thomas Friedman’ın konuk konuşmacı olarak geldiği bir derste, çok ateşli bir küreselleş...

Bir gazete, radyo ya da televizyon bağımsız olmazsa, okura/yurttaşa dünyada/memlekette olup biteni, doğru, çok yanlı, inanılır, güvenilir, dengeli ve hızlı bir şekilde veremez. Son yirmi-otuz yıl içinde dünyada ve Türkiye’de medya organları bağımsız olabilmek için çeşitli girişimlerde bulundular, bulunuyorlar. Bazı örnekler ve çözüm için bir öneri…  İyi akşamlar, Ana özne, tayin edici aktör, temel nitelik ya da esas kahraman olmayınca, bir konu hakkında konuşmak oldukça güç… Bağımsızlık olmayınca, yani medya bağımsız olmayınca, medya hakkında konuşmak gerçekten zor. Üstelik medyanın işlevini, görevini yerine getirebilmesi için, bağımsızlık, olmazsa olmaz bir koşul. Medya bağımsız değilse, ona medya dememiz bile pek mümkün değil. Bir gazete düşünün, bağımsız değil, ona kelimenin gerçek anlamıyla gazete diyemeyiz. Olsa olsa propaganda bülteni olur , désinformation  ya da  misinformation  organı olur. Dolayısıyla şimdi yumurtasız omlet yapmaya çalışacağız… Malf...

“Kötülük Toplumu”nda iyi medya da olmaz, düzgün gazeteci de. Mesleğimiz, gerçeğe ulaşma mesleği. Ama onlar, iktidarın kekeme sözcülüğüne çoktan soyunmuşlar. Hukuk olmayınca memlekette, ilke ve onur da olmaz meslekte. Onların Menderes’i, Özal’ı filan varmış. E bizim de bir muhalefet, direniş geleneğimiz vardır yani…   Merhaba, Gazete ile toplum arasındaki ilişkiyi en iyi tanımlayan tespiti galiba Fransız Le Monde gazetesinin kurucusu Hubert Beuve-Méry yapmıştır. Le Monde, 1946 yılında yayın hayatına başladı. Beuve-Méry, daha önce Prag’da ve Londra’da muhabirlik yapmış, Avrupa’yı az çok biliyor. Diyor ki:  “Her ülke lâyık olduğu gazeteyi çıkarır.” Gerçekten de öyle… Yani mesela, şimdi Le Monde gibi bir gazete, ancak kültüre, sanata, entelektüel yaşama önem ve değer veren Fransa gibi bir ülkede yayınlanabilir. Ya da CNN International, ancak ABD gibi bir süper devletin himayesinde yayın yapabilir. Der Spiegel dergisi de, Alman disiplini ve ciddiyetinin medyadaki yansıması...