Apoletli Medya

'Atılım' gazetesinin anketine yanıt: 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü. Beş kelimelik bu cümlede, Türkiye açısından bakıldığında ‘3 Mayıs’ ve ‘Günü’, yani zaman belirten iki kelime hariç, diğer üçü tamamen yanlış. Bir kere Türkiye’nin Dünya ile ilişkisi, siyasi, hukuki ve demokratik olarak çok tartışmalı. Akla izana, demokrasiye, hukuka sığmayan/uymayan bir şey olduğu zaman hemen ‘Ama Burası Türkiye!’ deniyor bu memlekette. ‘Bizde durum farklı’ da aynı anlama geliyor. Zaten ABD’sinden AB’sine herkes, İngiliz ya da Fransız solcusu bile Türkiye’de olup bitenlere akıl sır erdiremiyor. Basın, ya da çağdaş söylenişiyle medya, teorik ve pratik olarak yönetenlerle yönetilenler arasında yönetilenlerin yani kamunun, toplumun, halkın, yurttaşın çıkarlarını koruyarak, köprü vazifesi yapan bir arabulucu, bir tür hakem. Ama bizdeki medya, yönetenlerin (Sivil/Askeri ekonomik, siyasi, ideolojik iktidarın) yönetenler üzerindeki sultasını kurmaya yönelik bir rıza mekanizması olarak işlev gör...

• Ertuğrul Özkök, Ayşe Arman’ı öveyim derken büyük bir çam daha devirdi. Gazeteciliğin kamusal çıkar işlevini inkar eden magazincilik türünü yüceltirken, Gonzo Gazeteciliği reklamı yaptı. Ama acaba Özkök, Gonzo’nun ne anlama geldiğini, hangi bağlamda kullanıldığını biliyor mu? Biliyorsa, yazdıkları daha da vahim! Gazetesini, militarist bir deyimle ‘Türk Medyasının Amiral Gemisi’ olarak tanımlayan Özkök, dolayısıyla kendisini de bir ihtimal ‘Deniz Kuvvetleri Komutanı’ olarak görüyor. 12 Eylül ve darbeci Kenan Evren’e sık sık övgüler düzdüğünü hesaba katarsak, Özkök, 80’lerden itibaren Türkiye fikir dünyasına yerleşen liberal ideolojinin medya alanındaki en tipik temsilcisi hatta kendisine göre lideri. 2 Mayıs 2009 Cumartesi tarihli Hürriyet’te yayınlanan ‘Ayşe Arman Gazeteciliği’ başlıklı yazısında Özkök bir dizi ilginç itirafta bulunuyor, bu arada Türkiye gazeteciliğine ilişkin bazı tespit ve yorumlar yazıyor. Başlayalım: ’’BAZILARINIZ megalomanyak diyecek ama ben, Babıali’ye devrim y...

• Orgeneral Başbuğ’un günler öncesinden ilan edilen basın toplantısında söyledikleri, ‘Maraton’ programında olduğu gibi uzun uzun tartışılıyor. İlk yorumların çoğu olumlu. Ama ilkesel ve yapısal olarak askeri vesayeti, egemen medyanın TSK yanlılığını değerlendiren pek yok. Genel Kurmay Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ’un 29 Nisan 2009 Çarşamba günü Ankara’da yaptığı basın toplantısı, TSK-Medya ilişkileri açısından, ayrıca Türkiye’de ordu-siyaset ilişkileri açısından önemli, tartışılmaya, irdelemeye değer. Öncelikle herhangi bir hukuk devletinde, parlamenter rejimin egemen olduğu demokratik bir ülkede, Genel Kurmay Başkanı, medyanın en üst düzey yöneticileri ile bu tür siyasi içerikte bir basın toplantısı düzenlemez. Çünkü Başbuğ’un değindiği konuların en fazla üç ya da dördü hariç, tamamen siyasi iradeye ait konulardı. Zaten bu nedenle de, üniformalı Genel Kurmay Başkanı, kah Cumhurbaşkanı, kah Başbakan, kah Dışişleri ya da Adalet Bakanı gibi konuştu. Bazı kısımlarda bir medya eleştirme...

Medya eleştirisi, egemen medya organlarından biriyle organik ilişkisi olan gazeteciler tarafından hakkıyla yapılamaz. Medya eleştirisi, rakip medya organlarını eleştirmek değildir. CNN Türk’de Ayşenur Arslan’ın ‘Medya Mahallesi’, son Bostancı çatışmasında bir kaç çelişkinin su yüzüne çıkmasına vesile oldu. Televizyon kanallarının üçünde (NTV, CNN Türk, TRT) medya (eleştiri?) programları yayınlanıyor. Ben bunlardan düzenli olarak NTV’dekini izlemeye çalışıyorum. Ruşen Çakır ile Mirgün Cabas’ın programı gerek sunum, gerek içerik, gerekse tempo açısından bana genel olarak olumlu görünüyor. Ayşenur Arslan’ın programını, aynı saatte olduğu için çok az izleyebildim. Arslan, son zamanlarda gazetelerin yazı işleri toplantısına konuk olduğu için bir yandan daha sahici görünüm veriyor (Sanki her sabah yazı işleri toplantısı ekranda gördüğümüz gibi gerçekleşiyor!) ama bir yandan da tartışma konularını konuk olduğu gazete ya da yayının ilgi ve haber alanı ile sınırlı tutmak zorunda kalıyor. Halbu...

(www.İktidarsiz.com’da Nisan yazısı) Hikaye doğru ise aç kalmış Amerika’nın nispeten kıytırık devlet üniversitelerinden birinin kampüsünde, cola ve bagel’la idare etmiş. Üniversite bitirmiş hatta sonra ‘Profesör’ olmuş. Ardından Istanbul’a gelmiş. Boğaziçi’ndeki akademisyen nomenklaturasına yeni bir makam eklemiş: Full-time ve part-time hocaların yanı sıra, ‘Some-time Prof.’ unvanını almış. Bir süre sonra Türkiye’nin en zengin şahsiyetlerinden biri oldu. Sarışın kadınların bir kategorisi için Fransızca ‘Fausse Blonde /Vraie Conne’ denir. ‘Sahte Sarışın/Hakiki Gerzek’ anlamında. Bu galiba ‘Vraie Blonde/Vraie Conne’ familyasından. Ten rengi temelinde ayrımcılığa hele aşağılamaya herhalde hepimiz karşıyız, ama zeka ve dürüstlük konusunda aynı hassasiyeti göstermek zorunda değiliz galiba. Girizgâhta bu hanımefendiyi hatırladım. Çünkü kendisini Türkiye siyaset dünyasına hediye eden (Acı Hediye) kahramanımızdan söz edeceğim. Bizim ‘İktidarsız’ bir süre dinlenip yeniden sahalara dönünce, han...

Gerçek Hayat dergisinin sorularına yanıtlar: Ergenekon hadisesinin 12. dalgasında hem somut ‘hukuki’ uygulamalarda hem de bu uygulamaların medyaya yansımalarında sorunlar var: Savcılık makamı, adeta kanıt yaratmak/üretmek konusunda sıkıntı çektiğini itiraf edercesine kanıttan suça gitmek yerine sanal zanlılar oluşturmak ve onlarda kanıt aramak/yaratmak yöntemini sürdürüyor. Bu sanal zanlıların arasına Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği ve Prof. Türkan Saylan gibi kamuoyunun önemli kesimlerinde itibar sahibi kurum ve kişiler de eklenince, Ergenekon soruşturmasını şimdiye kadar desteklemiş olan bazı yazar ve gazeteciler bile eleştirel konuma geçmek zorunda kaldı. En az iki AKP’li Bakan da (E.Günay ve H.Çelik) uygulamaları açık bir dille kınadı. ÇYDD ve Prof. Saylan ile PKK arasında ilişkiler kurulmaya çalışılması, ÇYDD’nin eğitim alanındaki etkinliklerin bu gözaltı kampanyası ile sekteye uğraması, Ergenekon dava ve soruşturmasının hukuk kulvarından çıktığı izlenimini güçlendirdi. Ergen...

Express dergisinin 25 Mart-25 Nisan tarihli 93. sayısında yayınlandı. Mavi Daktilo(*) * Yakında yüz yaşına basacak olan haftalık siyasi mizah gazetesi Canard Enchainé meğerse iktidarlarla ne dolaplar çeviriyormuş. ‘Hakiki Ördek’ kitabı ciddi bir gazetecilik araştırması. ‘Son Choron’ filminde de Hara Kiri ve Charlie Hebdo’nun kurucusu Profesör Choron ile bugünkü çakma anarşistler kıyaslanıyor. Muhalefet de sorgulanmalı, eleştiri de eleştirilmeli ki.... Geçen ay bir eğitim semineri vesilesiyle beş gün Brüksel’de üç gün de Paris’te kaldım. Batı kentlerinde eş-dost, meslekdaş ziyaretlerinin yanısıra vaktimin büyük bir kısmı kitapçılarda, plakçılarda ve sinemalarda geçti. Yılda en az iki-üç kez bu kentlere gidince insan, değişimleri, farklılıkları daha iyi, daha kolay algılayabiliyor. Hele sözkonusu kentlerde sizin gibi yaşayan, düşünen, çalışan insanlar, arkadaşlarınız varsa, onlarla yaptığınız periyodik muhabbetler sayesinde bu toplumlarda olup biten, gazete ve kitaplarda izleyemeyeceğin...